Verhoging dieselaccijns nefast voor de Schatkist

5 december 2017
Johan Mattart

Naar aanleiding van de parlementaire besprekingen over het ontwerp van programmawet, dat o.m. voorziet in een aanzienlijke accijnsverhoging op diesel in 2018, wijst de vzw Belgische Federatie der Brandstoffenhandelaars (Brafco) op het negatief effect van dergelijke maatregel voor de Schatkist.

Naast een indexatie van de accijnstarieven op benzine en diesel begin 2018 met 1,6% wordt ook het cliquetsysteem volgend jaar opnieuw geactiveerd.  Hierdoor worden, op het ogenblik van een daling van de officiële maximumprijs van diesel, de accijnzen op deze brandstof verhoogd met een bedrag dat overeenstemt met de helft van de prijsdaling exclusief BTW. Via dit cliquetsysteem kunnen de accijnzen op diesel in de loop van 2018 verhoogd worden met 6,17 cent per liter. Rekening houdend met de indexering begin januari, kan de dieselaccijns in 2018 stijgen tot 600,1586 euro/m³ of ruim 60 cent/liter. Voor benzine daarentegen wordt, met de indexatie begin 2018, eerst een accijnsverhoging doorgevoerd, die naarmate de cliquets op diesel plaatsvinden, geleidelijk ongedaan wordt gemaakt om uiteindelijk te landen op hetzelfde niveau als de dieselaccijns (ca. 60 cent/liter).

Tenzij Nederland en Duitsland het Belgische voorbeeld zullen volgen – wat weinig waarschijnlijk is  - zal het, naarmate het cliquetsysteem wordt toegepast, steeds interessanter worden om over de grens diesel te tanken. Op relatief korte termijn kan het accijnsverschil oplopen tot 12 à 13 cent/liter, wat het tanktoerisme richting buitenland sterk zal doen toenemen. Uitbaters van tankstations in de grensregio’s zullen hiervan de eerste slachtoffers zijn. Of zij hun dalend volume diesel kunnen compenseren met een stijgend volume benzine, is maar zeer de vraag, temeer benzinerijders over het algemeen minder verre verplaatsingen maken.

Het optrekken van de accijnzen op diesel zal evenwel ongetwijfeld leiden tot een belangrijk verlies aan inkomsten voor de Schatkist.  Hoeveel de accijnsverhoging de Schatkist zal kosten, zal afhangen van de snelheid waarmee de accijnsverhogingen worden doorgevoerd en de reactie van de buurlanden.

Zolang een harmonisatie van de accijnstarieven op energieproducten in de Europese unie geen feit is, roept Brafco de regering op geen ondoordachte maatregelen te nemen in het zoeken naar nieuwe inkomsten.